Reizen zonder prik, test of genezing?
Hoewel de maatregelen in de meeste landen momenteel op een laag pitje staan, is een weekje vakantie in Europa nog niet zo eenvoudig. In het ene land moet je dit aantonen, in het andere dat. Zonder vaccinatie-, test- of herstelbewijs kom je het land soms niet in – of kun je niet zomaar terug naar eigen land. Brussel wil die situatie laten voortduren, door de verordening die gebruik van het huidige EU Digitale Corona Certificaat (EU DCC) voorschrijft om ‘vrij’ te mogen reizen in Europa, te verlengen. Dit betekent dat EU-burgers dus gevaccineerd, getest of genezen moeten zijn om te mogen reizen binnen Europa.
Een commissie van het Europees Parlement heeft een burgerraadpleging opengesteld zodat EU-burgers daarover hun mening (in de vorm van feedback op het voorstel) kunnen geven. Naast het feit dat een reactie geven tijd kost, zie je het misschien niet zitten om enkele persoonlijke gegevens in te vullen voor het aanmaken van een account. Het vertrouwen is laag, wat gezien de ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar begrijpelijk is. Toch is het belangrijk om als EU-burger nu je stem te laten horen.
Het Artsencollectief helpt je daarom graag op weg. Onze reactie tref je helemaal onderaan dit artikel aan. Je kunt de tekst deels of in z’n geheel gebruiken voor je eigen reactie. Maar eerst leggen we je uit waar de verordening om draait. Let op: een van de criteria voor het geven van je feedback op dit voorstel is dat je geen tekst van anderen mag kopiëren. Let dus op dat je er waar mogelijk je eigen vorm aan geeft.
In het kort
De verordening die voorligt en waarover je als EU-burger je mening kunt geven komt in feite hierop neer: eerst neemt de EU je als burger het recht op vrij verkeer af. Dan voert men een certificaat in dat je alleen krijgt als je gevaccineerd, genezen of getest bent. Alleen met dit 3G-certificaat mag je opnieuw gebruik maken van je recht om vrij te reizen binnen Europa. Een recht dat je al had, maar dan onder voorwaarden gesteld door een maatregel die niet werkt, onder het mom van de volksgezondheid.
De onderbouwing van het certificaat is gebaseerd op modellen en meningen. Niet op feitelijke gegevens. De aandacht voor vaccineren in de verordening is verontrustend. Het mist namelijk elke grond. Vaccineren zorgt niet voor minder verspreiding. Terwijl minder verspreiding precies is waar het in de verordening om gaat.
De burgerraadpleging
Op 30 Juni 2022 loopt de verordening van het EU Digitale Corona Certificaat (EU DCC) dat de EU in juni 2021 instelde af. Een commissie binnen het Europees Parlement is een burgerraadpleging gestart. De aanleiding is de mogelijke verlenging van de verordening. Deze verordening gaat vooral over het vrije verkeer binnen de EU. Een recht dat voor EU-burgers is vastgelegd en dat vanwege de coronapandemie beperkt wordt.
De Europese Commissie stelt dat het EU-Covid-certificaat de mogelijkheid voor vrij verkeer voor EU-burgers in stand houdt. Het tegenovergestelde is waar. Het laten horen van je stem in deze raadpleging is dus belangrijk. Tot begin maart gaven al meer dan 70.000 burgers hun mening over de verlenging van Europees COVID-paspoort. Tot 8 april 2022 heb je de mogelijkheid om feedback te geven.
Laten we zorgen dat de Europese Commissie meer dan 100.000 reacties krijgt!
Wat houdt de verordening precies in?
De commissie heeft het digitale EU-Covid-certificaat ingesteld omdat er sprake zou zijn van een ernstige pandemie die een buitengewone bedreiging voor de volksgezondheid zou vormen. Daarom werden reisbeperkingen ingesteld. Met een EU-Covid-certificaat kunnen EU-burgers dan toch nog reizen.
Het certificaat kan worden afgegeven aan burgers die gevaccineerd, genezen of getest zijn. Het is aan de lidstaten zelf hoe ze het nationaal invullen;1G, 2G of 3G. De commissie stelt dat de optie ‘gevaccineerd’ superieur is waar het gaat om het voorkomen van ernstige ziekte. Dit wordt niet onderbouwd. Er wordt verwezen naar een stuk dat zich baseert op modellen en de mening van experts.
Over de betrouwbaarheid van ‘de modellen’ in deze tijd hoeven we niet uit te weiden en voor elke mening is wel een expert te vinden die deze verkondigt. Dat er ook onderzoek is dat aantoont dat ‘genezen’ – dus natuurlijke immuniteit – superieur is aan ‘gevaccineerd’ wordt buiten beschouwing gelaten.
Het gaat in de verordening om de beperkingen van het reisverkeer om de verspreiding van het virus te beperken. De commissie stelt dat vaccineren de oplossing is. Inmiddels is voldoende aangetoond dat ook gevaccineerde burgers het virus kunnen overdragen. Het certificaat zal dus niet het beoogde effect kunnen hebben.
De verordening roept door de nadruk op vaccineren het idee op dat de onderliggende wens ervan zou kunnen zijn om zoveel mogelijk mensen gevaccineerd te krijgen. Uitgaand van de inmiddels achterhaalde gedachte dat vaccineren de pandemie kan oplossen.
De commissie stelt dat het instellen van het EU-Covid-certificaat vorig jaar heeft geleid tot een hogere vaccinatiegraad. Daarmee geeft de commissie indirect aan dat een belangrijk doel het vaccineren van zoveel mogelijk EU-burgers is. Verder zorgt het certificaat volgens de commissie voor minder ziekenhuisopnames, minder economische verliezen (denk nog even aan de laatste Nederlandse lockdown) en vooral minder overlijdensgevallen. De onderbouwing van deze beweringen betreft wederom een analyse van theoretische modellen met schattingen van effecten.
Aangezien de omikronvariant, die inmiddels verreweg dominant is, er pas sinds november 2021 is, kan dat ook niet anders. Er is nog maar heel weinig betrouwbaar onderzoek afgerond naar de effecten van de maatregelen bij deze milde variant.
Weinig aandacht is er voor de regel dat lidstaten het recht op vrij verkeer weliswaar kunnen inperken (richtlijn 2004/38/EG), maar dat deze beperkingen dan wel noodzakelijk en evenredig moeten zijn – en gebaseerd op objectieve en niet-discriminerende criteria.
De commissie stelt voor de verordening met een jaar te verlengen. Omdat de beperkingen van het vrije verkeer (o.a. het EU-Covid-certificaat) moeten worden opgeheven zodra de epidemiologische situatie dit toelaat. Maar wanneer is dat? Naar welke criteria voor opheffing gekeken wordt, vermeldt de commissie niet. Wel dat er bezorgdheid is om de mogelijke komst van weer een nieuwe, meer zorgwekkende variant. Dit betekent dat er theoretisch geen einde is aan deze situatie. Want die zorg kan er altijd zijn.
Bijzonder detail is dat de commissie wil dat alle burgers die meedoen aan klinisch onderzoek van vaccins een EU-Covid-certificaat krijgen. Je leest het goed: ook zij die in de placebogroep zitten. Over de principes ten aanzien van besmettelijkheid en verspreiding lijkt hiermee gemakkelijk heen gestapt te worden als dat een voor de commissie wenselijk doel dient.
Hoe laat ik mijn stem horen?
Het werkt als volgt. Je meldt je aan, bevestigt de aanmeldlink in je de e-mail die je ontvangt en kunt daarna inloggen om je reactie te geven op de site.
Waar vind ik de voorbeeldtekst die ik kan gebruiken?
Hieronder. Dit is de reactie die het Artsencollectief heeft ingediend. Je kunt deze, indien gewenst, grotendeels overnemen of stukken eruit gebruiken voor je eigen reactie. Vervang ten minste ‘het Artsencollectief’ en ‘wij’ voor ‘ik’ om je reactie te verpersoonlijken.
Het Artsencollectief spreekt zich uit tegen verlenging van de EU-verordening over het EU-Covid-certificaat. Hieronder benoemen wij de belangrijkste argumenten om deze verordening niet te verlengen.
De verordening gaat om het inperken van besmettingsgevaar en dat is niet wat het certificaat doet, noch de vaccinatie waarop aangedrongen wordt. De snelheid waarmee het virus muteert, de milde omikronvariant en de beperkte werkzaamheid van vaccins tegen besmetting en overdracht, maken dat groepsimmuniteit door vaccinatie onhaalbaar is. Waarom hier dan toch de nadruk op gelegd wordt, is verwonderlijk. De meeste onderzoeken tonen juist aan dat ‘genezen’, het doormaken van de ziekte (natuurlijke immuniteit) superieur is aan vaccineren.
Een certificaat (om te mogen reizen in Europa) dat uitsluitend te verkrijgen is als je gevaccineerd, genezen of getest bent, kan niet voorkomen dat mensen uiteindelijk toch een keer besmet raken. Deze verordening gaat bovendien nog steeds uit van de gedachte dat een ‘bewijs van gezondheid’ voorwaarde mag zijn voor reizen binnen de EU. De maatschappelijke nadelen en het discriminerende onderscheid dat wordt gemaakt, staan niet in verhouding tot de vermindering van virusverspreiding die het (mogelijk) oplevert. SARS-COV-2 zal als endemisch virus in Europa blijven circuleren. Een inbreuk op grondrechten, zoals vrij reizen, is niet noodzakelijk – laat staan proportioneel. Waar en hoe je je als EU-burger binnen Europa verplaatst, mag niet afhankelijk zijn van een gezondheidscertificaat.
De verordening zou uitsluitend bedoeld zijn om het recht op vrij verkeer van EU-burgers tijdens de Covid-19-pandemie te waarborgen. Dit recht is vastgelegd in artikel 21 van het Verdrag Werking Europese Unie (VWEU). De rechtvaardiging voor het inperken ervan is een zeer ernstige bedreiging van de volksgezondheid. Die is er niet. De IFR van dit virus maakt deze stelling absoluut onhoudbaar. De beperking van grondrechten van EU-burgers wordt gebaseerd op fictieve modellen en meningen van experts. Dit druist in tegen de eigen regels van de EU die om objectieve, feitelijke onderbouwing vragen. Voorts staat op pagina 8 “gezien de urgentie en de beperkte reikwijdte van het voorstel heeft de Commissie geen effectbeoordeling uitgevoerd”. De verordening voldoet daarmee niet aan de eis dat deze gebaseerd moet zijn op objectieve gegevens
Verder wordt gesteld dat de verlenging tijdelijk is en zal worden opgeheven zodra de epidemiologische situatie dit mogelijk maakt (pag. 8). De huidige epidemiologische situatie maakt die opheffing mogelijk. De huidige epidemiologische situatie is niet ernstiger dan bij een normale influenza-epidemie. Toch is de verordening nog steeds van kracht.
Samengevat neemt de EU haar burgers het recht op vrij verkeer af, voert een voorwaarde in, het certificaat, en stelt vervolgens dat burgers zo’n certificaat alleen krijgen als zij gevaccineerd, genezen of getest zijn. De onderbouwing is gebaseerd op modellen en meningen, niet op feitelijke gegevens. De aandacht die in de verordening besteed wordt aan het nut van vaccineren mist elke grond. Vaccineren zorgt niet voor minder verspreiding en daar gaat deze verordening over. De mogelijkheid dat dit een opstap is naar het Europese digitale paspoort dat wellicht voor meer zaken nodig zal zijn dan alleen grensoverschrijdend verkeer binnen de EU, acht het Artsencollectief een uiterst ongewenste ontwikkeling. Wil de Europese Commissie geloofwaardig blijven, dan schaft zij met onmiddellijke ingang dit EU-Covid-certificaat af.