Dr. Erwin Kompanje (Universitair hoofddocent klinische ethiek, onderzoeker, klinisch ethicus voor de Intensive Care van het Erasmus MC en filosoof ) schreef een blog over zijn bezorgdheid rondom de huidige polarisatie in de samenleving, waarvan wij hieronder een samenvatting geven.
Kern ervan is: Discrimineren hoort niet thuis in de zorg, die altijd neutraal is geweest, zelfs in tijden van oorlog. De zorg en de ziekenhuizen moeten een veilige haven blijven voor iedereen. Ook in tijden van crisis, pandemie of oorlog. De Nederlandse gezondheidszorg kenmerkt zich door morele basiswaarden zoals solidariteit, rechtvaardigheid, medemenselijkheid en non-discriminatie. Verloochen deze essentiële waarden alsjeblieft nooit – het zijn niet voor niets waarden, dus waardevol.
Het hele artikel inclusief een aantal persoonlijke voorbeelden van de dilemma’s die hij tegenkomt lees je hier.
Ik (Erwin Kompanje) schrik enorm als hulpverleners in de zorg in het openbaar zeggen er moeite mee te hebben om ongevaccineerde patiënten te behandelen. Door dit te zeggen, werken zij mee aan de immorele polarisatie en discriminatie die op dit moment gaande is in de samenleving. Zij verloochenen essentiële waarden.
Essentiële waarden die kenmerkend zijn voor de Nederlandse gezondheidszorgzijn solidariteit, rechtvaardigheid, medemenselijkheid en non-discriminatie. In Nederland zijn we solidair met elkaar via het betalen van een zorgpremie voor een basispakket. Zo draagt iedereen bij aan de zorgkosten van zowel zichzelf als van anderen. De zorg wordt rechtvaardig en eerlijk verdeeld. Voor bijvoorbeeld het toekennen van een bed op de intensive care zijn transparante selectiecriteria opgesteld. Een belangrijk criterium is de waarschijnlijkheid van slagen van de behandeling bij de individuele patiënt.
We behandelen onze medemens zoals we zelf ook graag behandeld zouden worden in tijden van nood: hét kenmerk van medemenselijkheid. En we maken geen onderscheid des persoons. We beoordelen noch veroordelen mensen die hulp zoeken in de zorg.
Met andere woorden: we discrimineren niet.
Dat heb ik ook nooit gedaan: in de 44 jaar die ik tot dusver in de zorg werkte, heb ik iedereen geholpen: oude mensen, jonge mensen, blanke mensen, Aziatische mensen, christenen, moslims, joden, atheïsten, vleeseters, vegetariërs, sporters, mensen met overgewicht, alcoholisten, drugsverslaafden, drugsdealers, moordenaars, sigarettenrokers met longkanker, mensen met diabetes type-2 door veelvuldig ongezond eten, enz. enz. Medemensen in nood helpen we altijd.
Ook toen de eerste patiënten met Covid-19 in maart 2020 in de Nederlandse ziekenhuizen werden opgenomen. Vooral oude en zeer oude mensen en mensen met onderliggende aandoeningen als obesitas, diabetes type-2 en hart- en vaatziekten. Veel van deze ziekten zijn het gevolg van een chronisch ongezonde leefstijl. Ook deze patiënten, met ziekten als gevolg van een ongezonde leefstijl worden zonder onderscheid behandeld in de zorg. We geven hen adviezen om hun leefstijl te verbeteren, maar als ze door blijven roken of doorgaan met ongezond eten, blijven we medische behandelingen uitvoeren om hen te helpen. We discrimineren niet.
Nu klinkt de roep om mensen die zich niet laten vaccineren glashard te discrimineren en te dehumaniseren. Het is de heersende moraal van de samenleving in nood. Deze moraal is immoreel en in strijd met artikel 1 van onze grondwet, het antidiscriminatiebeginsel en de internationale rechten van de mens. En het gebeurt nu waar we bijstaan. Ook al zijn er in de geschiedenis voorbeelden te over waar discrimineren en dehumaniseren toe kan leiden. Voorbeelden waarvan we zeiden ‘dit nooit meer’ en waarvoor we monumenten oprichtten ter nagedachtenis aan de immorele onderdrukking.
Nu wordt gezegd dat juist ongevaccineerde patiënten de zorg in het najaar gaan belasten. Dat wordt niet gezegd van patiënten die de ziekmakende gevolgen van het roken ervaren of die ernstig ziek zijn geworden door langdurig ongezond eten. Van hen kan ook worden gezegd dat zij de zorg kunnen ontlasten door gezondere keuzes te maken.
Er zijn plausibele argumenten voor vaccinatie en plausibele argumenten tegen. Ik vind dat vaccinatie, net als vrijwel alle medische behandelingen, een persoonlijke medische keuze moet zijn. Gezond of ongezond leven is een persoonlijke keuze en je wel of niet laten vaccineren zou dat ook moeten zijn.
Discrimineren hoort niet thuis in de zorg, de zorg die altijd neutraal is geweest, zelfs in tijden van oorlog. De zorg en de ziekenhuizen moeten een veilige haven blijven voor iedereen. Ook in tijden van crisis, pandemie of oorlog. Verloochen essentiële waarden alsjeblieft nooit. Het zijn niet voor niets waarden, dus waardevol.
Bron: https://kompanje.org/2021/08/02/non-discriminatie-een-grote-waarde-in-de-gezondheidszorg/