Een arts is wettelijk verplicht om voor het uitvoeren van een medische handeling de patiënt zo volledig mogelijk te informeren over het doel van de handeling, de voordelen en nadelen en ook over wetenschappelijk bewezen werkzaamheid. Daarnaast moet de patiënt toestemming geven voor de handeling. Deze toestemming heet officieel informed consent en is een juridische vereiste. Hier kunt u een toestemmingsformulier vinden dat u mee kunt nemen naar uw huisarts.
Hieronder staat wat we al wel en nog niet weten over het vaccin. Er staan bronvermeldingen bij, zodat u desgewenst zelf verdere informatie kunt nalezen en een weloverwogen keuze kunt maken.

Het huidige coronavirus is een van de vele coronavirussen die bekend zijn. Het kan leiden tot de ziekte COVID-19. Een infectie is voor 98% van de bevolking ongevaarlijk.[1] Dat wil zeggen dat er geen of slechts milde klachten optreden. Mensen worden in sommige gevallen ziek maar herstellen daarvan zonder ziekenhuis opname. De ziekte treft vooral ouderen met onderliggende aandoeningen en een verzwakt afweersysteem. De overlevingskans van de ziekte  voor mensen onder de 70 jaar ligt boven de 99,5%.[2]

[1] RIVM Tweede Kamer briefing dd 29 september 2020

[2] COVID-19 Pandemic Planning Scenarios | CDC

Het Pfizer/BioNTech-vaccin is gebaseerd op een techniek die niet eerder voor vaccins is gebruikt. Het is een mRNA-vaccin. Een stukje van de genetische code van het virus wordt na injectie opgenomen door de lichaamscellen, zodat deze cellen geprogrammeerd worden om zelf viruseiwitten aan te maken. Het afweersysteem herkent deze eiwitten als “indringer” en leert zo ook het virus herkennen.

Het vaccin is op momenteel in de onderzoeksfase; het onderzoek van Pfizer is nog niet afgerond en loopt nog twee jaar. Het Europese Geneesmiddelenbureau (European Medicines Agency oftewel EMA) heeft al wel een tijdelijke, voorwaardelijke toestemming verleend om het vaccin te gebruiken. [3] Dit betekent dat mensen die zich laten vaccineren, een middel  krijgen dat nog in onderzoek is.

[3] EMA recommends first COVID-19 vaccine for authorisation in the EU | European Medicines Agency (europa.eu)

Ja, onderzoek van Pfizer heeft aangetoond dat mensen die dit vaccin krijgen toegediend, minder vaak besmet raken met het coronavirus. Er wordt gezegd: het is 95% effectief. Een 95%-effect is echter niet hetzelfde als 95% bescherming: de effectiviteit zegt iets over de verhouding van het aantal gevallen in de gevaccineerde groep versus de controle groep. Het is geen individuele garantie op bescherming na blootstelling aan het virus. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2020/12/08/covid-19-catshuis-briefing-6-dec-2020-vaccinatie-extra

Mensen hebben na een volledige vaccinatie 0.8 % minder kans om een besmetting op te lopen. Het verschil is dus zeer klein: in de groep die een nepvaccin (placebo) kreeg, raakte 99.12% van de mensen niet besmet. In de vaccinatiegroep kreeg 99.95% geen besmetting. Dit zijn gegevens van patiënten van minimaal zeven dagen na toediening van de tweede dosis.[1] Feit is dat COVID-19 weinig voorkomt. Ook zonder vaccin is de kans dus klein om besmet te raken.

[1] Safety and Efficacy of the BNT162b2 mRNA Covid-19 Vaccine; https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2034577

Pfizer rekent hierbij alleen  de mensen die de ziekte hebben opgelopen tijdens de studie. Dit zijn totaal 170 personen. Hiervan waren er 162 niet gevaccineerd, en 8 mensen wel. Het verschil tussen deze twee getallen is 95%. Dit heet de relatieve risicoreductie.

Om een voorbeeld te geven: In een bepaalde groep van 100 mensen zijn 2 mensen ziek. In een andere groep is er 1 van de 100 ziek. Men kan dan beweren dat de ene groep de helft minder zieken heeft (van twee personen naar één). Als men echter naar de hele groep kijkt, is het verschil maar 1%. 

Dat is nog niet bekend. Een ernstig beloop van COVID-19 komt zeer weinig voor. Om het effect van het vaccin te onderzoeken zouden er miljoenen mensen met het experiment moeten meedoen om een verschil te kunnen vinden. Het huidige onderzoek is daarvoor te klein, en de onderzoeksperiode nog te kort.

Uit het onderzoek blijkt tot nu toe dat in de vaccingroep 0.004% (dus 4 op de 100.000) een ernstige infectie doormaakte. In de groep met een nepvaccin waren dat er 0.014% (dus 14 op de 100.000). Een  verschil van 10 personen per 100.000. Dit verschil kan op toeval berusten omdat de getallen zo klein zijn.

In sommige gevallen kan een infectie juist heftiger verlopen als iemand gevaccineerd is. [1] [2] [3]

Dit verband werd ook al opgemerkt voor mensen die de griepvaccinatie in 2017-2018 griepvaccinatie hadden gekregen en in het voorjaar een ernstiger COVID-19 infectie ontwikkelden.[4]

Het is op dit moment nog niet duidelijk of dat voor het COVID-19-vaccin ook het geval is.

[1] Immunization with SARS Coronavirus Vaccines Leads to Pulmonary Immunopathology on Challenge with the SARS Virus (nih.gov)

[2] Antibody-dependent enhancement and SARS-CoV-2 vaccines and therapies – PubMed (nih.gov)

[3] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22536382/

[4] https://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2021/01/12/can-flu-vaccine-increase-covid-risk.aspx?ui=8d383a0f9a3aab5734587a95091effc8d64d1d1ae30be74ea18a2e5dbbde4534&cid_source=dnl&cid_medium=email&cid_content=art2HL&cid=20210112&mid=DM772761&rid=1057408724 https://www.pnas.org/content/117/15/8218

Dat is niet bekend: hiervoor zijn meerdere redenen. Er is niet specifiek gekeken of het vaccin sterfte kon voorkomen. De onderzoeksperiode loopt nog maar enkele maanden. Een overlijden door corona kwam zeer weinig voor. Dat gold zowel voor de proefpersonen die het vaccin kregen als voor hen die een nepvaccin kregen. Daarom kan hierover pas duidelijkheid komen als zeer grote groepen gevaccineerd zijn. Mogelijk zullen we zelfs dat nooit zeker weten.

Tot slot weten we niet goed wat de bijwerkingen van het vaccin zijn, met name niet op de lange termijn. De kans dat het vaccin het risico op overlijden vermindert is hoe dan ook zeer klein.

Dat is niet bekend: hier is in het onderzoek niet naar gekeken. Er is alleen onderzocht of het vaccin de gevaccineerde zelf beschermt. Bovendien is de onderzoeksperiode nog te kort geweest om hierover conclusies te trekken.

Onder meer de volgende groepen mochten niet meedoen in het onderzoek naar het Pfizer-vaccin:

• Personen die al een infectie met het coronavirus hadden doorgemaakt.
• Mensen met een aandoening die het afweersysteem verzwakt, of medicatie gebruiken die voor een zwakke afweer zorgt.
• Mensen met een chronische aandoening die niet stabiel was (dus recent medicijn aanpassing of ziekenhuisopname hadden gehad).
• Vrouwen die zwanger waren, of zwanger wilde worden.

Groepen mensen waarvan er maar weinig meededen aan het onderzoek:

• Mensen met suikerziekte.
• Mensen met longemfyseem (COPD).
• Mensen ouder dan 75 jaar.
• Kinderen onder de 16 jaar.

Dat is niet bekend. Daarom wordt het sterk afgeraden het vaccin te gebruiken als je zwanger bent. Het is ook niet bekend of het vaccin invloed heeft op de vruchtbaarheid.

Dat is onbekend. Het vaccin is nauwelijks getest bij kinderen onder de 16 jaar.

Ja, dat is mogelijk. Pfizer geeft aan niet te weten of er interacties optreden met medicijnen en welke dat zijn. In de komende periode zullen dergelijke bijwerkingen worden bijgehouden; u kunt ze melden bij het Lareb.

Nee, de grootschalige toepassing van deze techniek waarbij genetisch virusmateriaal (zogenaamd mRNA) in uw cellen wordt ingebracht waardoor die tot het produceren van viruseiwitten worden aangezet, is nieuw. En dat is een risico, zo geeft ook minister Hugo de Jonge toe.[1]

[1] Kamerbrief over aankoop COVID-19-vaccins | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl

Het mRNA dat in je cellen komt is een beetje aangepast zodat het niet meteen opgeruimd wordt door het lichaam vanwege de herkenning als ‘afkomstig van een virus’. Het mRNA heeft een beperkte houdbaarheid en wordt uiteindelijk afgebroken. Er is momenteel te weinig bekend over deze techniek en over dit vaccin specifiek om dit precies te kunnen aangeven.

Dit is een inderdaad mogelijkheid die niet uitgesloten kan worden en waarover veel deskundigen bezorgd zijn. Het is iets dat dus nog verder onderzocht moet worden. [1] [2] [3]

[1] https://www.nature.com/articles/s41564-020-00789-5

[2] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12725690/

Immunization with SARS Coronavirus Vaccines Leads to Pulmonary Immunopathology on Challenge with the SARS Virus (nih.gov)

[3]  Antibody-dependent enhancement and SARS-CoV-2 vaccines and therapies – PubMed (nih.gov)

Er zijn geen dierproeven gepubliceerd over dit vaccin. Men is direct begonnen met het testen op mensen. Er zijn de afgelopen jaren veel proeven op dieren gedaan voor vaccins tegen coronavirussen, maar tot nu toe zonder succes. Dit komt onder andere door het optreden van een bepaald fenomeen dat Antibody Dependent Enhancement (ADE) wordt genoemd. Hierbij treedt er na vaccinatie een onvolledige afweerreactie op. Dit zorgt ervoor dat als deze persoon daarna met een coronavirus in aanraking komt, er juist een explosieve afweerreactie kan optreden waar de gevaccineerde persoon ernstig ziek van kan worden en aan zou kunnen overlijden. (zie nogmaals de voetnoten onder de vorige vraag.)

Foetale cellijnen worden vrijwel altijd gebruikt voor het maken van vaccins. Voor het Pfizer-vaccin zijn foetale cellijnen alleen gebruikt in het voorafgaande laboratorium onderzoek, maar worden niet meer gebruikt voor de productie van het vaccin.

Pfizer rapporteerde bijwerkingen bij ongeveer 3% van de mensen die het vaccin kregen. Dit was in de eerste paar dagen na toediening [1] [2] en ging om bijwerkingen waardoor mensen niet meer goed in staat waren hun dagelijkse bezigheden uit te voeren. Bijwerkingen zijn overigens niet altijd ongewenst: sommige bijwerkingen duiden er op dat het immuunsysteem reageert, en dat is op zich uiteraard ook de bedoeling.

De meest voorkomende bijwerkingen zijn: pijn en roodheid ter plaatse van injectie (>80%), moeheid (60%), hoofdpijn (>50%), rillingen (>30%), gewrichtspijn (>20%), koorts (10%). Andere bijwerkingen die gemeld zijn, zijn misselijkheid (1%-10%), opgezette lymfeklieren (0.1% -1%), verlamming van aangezichtszenuw (0.1% – 0.01%) en in enkele gevallen een ernstige allergische reactie. [3] [4]

Omdat het een nieuwe experimentele techniek is die wordt gebruikt, zijn de effecten op langere termijn (langer dan twee maanden) nog niet bekend.

Onderaan dit document vindt u een lijst met verwijzingen naar o.a. het RIVM waar u meer informatie over de al bekende bijwerkingen van het vaccin kunt vinden.

[1] https://www.cdc.gov/vaccines/acip/meetings/downloads/slides-2020-12/slides-12-19/05-COVID-CLARK.pdf

[2] Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccine | FDA

Vaccines and Related Biological Products Advisory Committee December 10, 2020 Meeting Briefing Document- FDA

[3] https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/comirnaty-epar-product-information_nl.pdf

[4] www.cbg-meb.nl/documenten/publicaties/2020/12/21/vaccin-in-het-kort-comirnaty

Door vaccinatie is uw lichaam bekend geworden met een deel van het virus, en zal uw afweersysteem het virus herkennen en in actie komen. Dit kan leiden tot snellere uitschakeling van het virus dan wanneer u nooit met het virus in contact bent geweest, of nooit gevaccineerd bent. Het kan in sommige gevallen ook zo zijn, dat de reactie van uw lichaam op het virus zo heftig is, dat u daar ziek van wordt. Dit is bij eerdere coronavirus vaccins bij proefdieren beschreven [1] (zie vraag hierboven, ADE).

[1] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12725690/

Immunization with SARS Coronavirus Vaccines Leads to Pulmonary Immunopathology on Challenge with the SARS Virus (nih.gov)

Nee, er zijn allereerst twee doses nodig met minimaal drie weken tussenpoos en ook na twee doses bent u niet volledig beschermd. Immers, acht mensen uit de vaccinatie groep raakten toch besmet. Het vaccin is bedoeld voor de SARS-CoV2-variant van 2019, begin 2020. Op dit moment gaan er ook andere varianten van het virus rond. Of het vaccin daartegen beschermt is niet bekend.

Van verschillende virussen is bekend dat ze frequent muteren (veranderen) en dat er dus regelmatig nieuwe vaccins nodig zijn om afweer op te kunnen wekken (zoals bij het griepvirus). https://nieuws.nl/algemeen/20201104/oud-huisarts-dick-bijl-over-de-griepprik-waarom-zou-je-iets-nemen-wat-niet-werkt/

Dat is niet bekend, maar uit onderzoeken tot nu toe lijkt het in ieder geval te gaan om een periode van tenminste twee maanden. De kans is reëel dat dit langer zal zijn.

Als je een infectie met het coronavirus SARS-CoV-2 hebt doorgemaakt, heeft het afweersysteem geleerd sneller op het virus te reageren. Dit vaccin biedt bescherming, maar deze is niet bewezen beter dan die van een natuurlijke infectie. Tot nu toe is bekend dat een doorgemaakte infectie in ieder geval bescherming biedt tot ongeveer acht maanden. [1] [2]

Immuungeheugen na SARS-CoV-2-infectie duurt minstens acht maanden | medischcontact;

[1] Kamerbrief over aankoop COVID-19-vaccins | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl

[2] https://science.sciencemag.org/content/early/2021/01/06/science.abf4063

Het nemen van een vaccin is altijd in de eerste plaats bedoeld om de persoon zelf te beschermen. U doet het dus voor uzelf.

Een bijkomend fenomeen dat kán optreden is groepsimmuniteit. Als voldoende mensen in de bevolking afweer (immuniteit) hebben tegen het virus heeft dit een beschermend effect op de rest van de bevolking. Immuniteit ontstaat door doorgemaakte ziekte door vaccinatie dan wel door vaccinatie bij doorgemaakte ziekte. Dit heeft een beschermend effect op de rest van de bevolking: het virus kan zich dan minder gemakkelijk verspreiden waarmee dan dus ook andere mensen beschermd zijn: dat is de zogeheten groepsimmuniteit.

Op dit moment is echter nog niet bekend of er daadwerkelijk minder overdracht van virus is na vaccinatie, daarvoor is de onderzoeksperiode te kort geweest. Dat moet dus nog worden onderzocht. https://www.youtube.com/watch?v=0cIY3mlCOf0) https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2020/12/08/covid-19-catshuis-briefing-6-dec-2020-vaccinatie-extra

Het is bekend dat 80% van de mensen die een infectie oploopt geen tot milde klachten heeft, 15% ontwikkelt heviger klachten en 5% wordt echt ziek. Minder dan 2% wordt opgenomen in het ziekenhuis. Gelukkig zien we dat de kans op overlijden door een infectie ook afneemt in vergelijking met hoe het in het begin van de epidemie was.[1] Dit komt o.a. omdat we meer weten over de behandeling van deze ziekte. Er zijn recente medicijnen ontdekt die mogelijk goed kunnen helpen vanaf het ontstaan van de klachten. Deze medicijnen kennen we van de behandeling van andere ziektes en daar is dus al veel ervaring mee. [2] [3]

[1] ‘Kans te overlijden in ziekenhuis aan corona gehalveerd’ – Skipr

[2] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33065103/

[3] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33234158/

Ja. Er zijn meerdere vaccins tegen het coronavirus in ontwikkeling. Het vaccin van Moderna is recent ook goedgekeurd voor gebruik in Nederland. Dit is net als het Pfizer-vaccin een mRNA-vaccin. Daarnaast is er het vaccin van AstraZeneca dat naar verwachting medio januari wordt gekeurd voor gebruik. Dit zijn de vaccins van bedrijven waar Nederland een contract mee heeft afgesloten.

In andere landen wordt gebruik gemaakt van andere vaccins. Hieronder vallen bijvoorbeeld Sinovac en het vaccin van farmaceut GlaxoSmithKline, die werken op basis van zwak-gemaakte virussen. Deze techniek is hetzelfde als die van traditionele vaccins die we al langere tijd in Nederland gebruiken tegen bijvoorbeeld de mazelen.

Het RIVM houdt de gegevens bij van de personen die zijn gevaccineerd samen met het productnummer van het vaccin. Hierdoor is achteraf terug te halen wie precies welk vaccin heeft gekregen, mochten er problemen optreden.

In het privacystatement van het RIVM[1] staan de rechten van de mensen die zich willen laten vaccineren benoemd, zoals:

• het doel van de registratie,
• hoe en hoe lang geregistreerd wordt,
• wie bij deze gegevens kan,
• recht op inzage, aanpassen en verwijderen van je persoonsgegevens en hoe je daartoe een verzoek kunt indienen.

[1] ww.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-vaccinatie/vraag-en-antwoord/vragen-over-registratie-en-persoonsgegevens-coronavaccinatie

De stichting Artsen Covid Collectief staat niet achter de strategie om de gehele bevolking te vaccineren. Het betreft een experimenteel middel waarover nog te weinig gegevens bekend zijn over de effectiviteit, de bijwerkingen en de lange-termijn-gevolgen. Het is niet gezegd dat een vaccin effectiever is dan het doormaken van een besmetting met het virus op een natuurlijke manier. Daarnaast ondervindt een zeer grote groep mensen geen ernstige ziektelast van een infectie, en is er bij hen geen noodzaak tot vaccinatie.

• https://www.nhg.org/actueel/nieuws/biontechpfizer-vaccin-relevante-informatie-voor-huisartsen
• https://www.rivm.nl/documenten/uitvoeringsrichtlijn-covid-19-vaccinatie
•https://www.gezondheidsraad.nl/binaries/gezondheidsraad/documenten/adviezen/2020/12/24/covid-19-vaccinatie-biontech-pfizer/Advies-COVID-19-vaccinatie-BioNTech-Pfizer.pdf
• https://www.ema.europa.eu/en/human-regulatory/overview/advanced-therapy-medicinal-products-overview

Een arts is wettelijk verplicht om voor het uitvoeren van een medische handeling de patiënt zo volledig mogelijk te informeren over het doel van de handeling, de voordelen en nadelen en ook over wetenschappelijk bewezen werkzaamheid. Daarnaast moet de patiënt toestemming geven voor de handeling. Deze toestemming heet officieel informed consent en is een juridische vereiste. Hier kunt u een toestemmingsformulier vinden dat u mee kunt nemen naar uw huisarts.
Hieronder staat wat we al wel en nog niet weten over het vaccin. Er staan bronvermeldingen bij, zodat u desgewenst zelf verdere informatie kunt nalezen en een weloverwogen keuze kunt maken.

Het huidige coronavirus is een van de vele coronavirussen die bekend zijn. Het kan leiden tot de ziekte COVID-19. Een infectie is voor 98% van de bevolking ongevaarlijk.[1] Dat wil zeggen dat er geen of slechts milde klachten optreden. Mensen worden in sommige gevallen ziek maar herstellen daarvan zonder ziekenhuis opname. De ziekte treft vooral ouderen met onderliggende aandoeningen en een verzwakt afweersysteem. De overlevingskans van de ziekte  voor mensen onder de 70 jaar ligt boven de 99,5%.[2]

[1] RIVM Tweede Kamer briefing dd 29 september 2020

[2] COVID-19 Pandemic Planning Scenarios | CDC

Het Pfizer/BioNTech-vaccin is gebaseerd op een techniek die niet eerder voor vaccins is gebruikt. Het is een mRNA-vaccin. Een stukje van de genetische code van het virus wordt na injectie opgenomen door de lichaamscellen, zodat deze cellen geprogrammeerd worden om zelf viruseiwitten aan te maken. Het afweersysteem herkent deze eiwitten als “indringer” en leert zo ook het virus herkennen.

Het vaccin is op momenteel in de onderzoeksfase; het onderzoek van Pfizer is nog niet afgerond en loopt nog twee jaar. Het Europese Geneesmiddelenbureau (European Medicines Agency oftewel EMA) heeft al wel een tijdelijke, voorwaardelijke toestemming verleend om het vaccin te gebruiken. [3] Dit betekent dat mensen die zich laten vaccineren, een middel  krijgen dat nog in onderzoek is.

[3] EMA recommends first COVID-19 vaccine for authorisation in the EU | European Medicines Agency (europa.eu)

Ja, onderzoek van Pfizer heeft aangetoond dat mensen die dit vaccin krijgen toegediend, minder vaak besmet raken met het coronavirus. Er wordt gezegd: het is 95% effectief. Een 95%-effect is echter niet hetzelfde als 95% bescherming: de effectiviteit zegt iets over de verhouding van het aantal gevallen in de gevaccineerde groep versus de controle groep. Het is geen individuele garantie op bescherming na blootstelling aan het virus. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2020/12/08/covid-19-catshuis-briefing-6-dec-2020-vaccinatie-extra

Mensen hebben na een volledige vaccinatie 0.8 % minder kans om een besmetting op te lopen. Het verschil is dus zeer klein: in de groep die een nepvaccin (placebo) kreeg, raakte 99.12% van de mensen niet besmet. In de vaccinatiegroep kreeg 99.95% geen besmetting. Dit zijn gegevens van patiënten van minimaal zeven dagen na toediening van de tweede dosis.[1] Feit is dat COVID-19 weinig voorkomt. Ook zonder vaccin is de kans dus klein om besmet te raken.

[1] Safety and Efficacy of the BNT162b2 mRNA Covid-19 Vaccine; https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2034577

Pfizer rekent hierbij alleen  de mensen die de ziekte hebben opgelopen tijdens de studie. Dit zijn totaal 170 personen. Hiervan waren er 162 niet gevaccineerd, en 8 mensen wel. Het verschil tussen deze twee getallen is 95%. Dit heet de relatieve risicoreductie.

Om een voorbeeld te geven: In een bepaalde groep van 100 mensen zijn 2 mensen ziek. In een andere groep is er 1 van de 100 ziek. Men kan dan beweren dat de ene groep de helft minder zieken heeft (van twee personen naar één). Als men echter naar de hele groep kijkt, is het verschil maar 1%. 

Dat is nog niet bekend. Een ernstig beloop van COVID-19 komt zeer weinig voor. Om het effect van het vaccin te onderzoeken zouden er miljoenen mensen met het experiment moeten meedoen om een verschil te kunnen vinden. Het huidige onderzoek is daarvoor te klein, en de onderzoeksperiode nog te kort.

Uit het onderzoek blijkt tot nu toe dat in de vaccingroep 0.004% (dus 4 op de 100.000) een ernstige infectie doormaakte. In de groep met een nepvaccin waren dat er 0.014% (dus 14 op de 100.000). Een  verschil van 10 personen per 100.000. Dit verschil kan op toeval berusten omdat de getallen zo klein zijn.

In sommige gevallen kan een infectie juist heftiger verlopen als iemand gevaccineerd is. [1] [2] [3]

Dit verband werd ook al opgemerkt voor mensen die de griepvaccinatie in 2017-2018 griepvaccinatie hadden gekregen en in het voorjaar een ernstiger COVID-19 infectie ontwikkelden.[4]

Het is op dit moment nog niet duidelijk of dat voor het COVID-19-vaccin ook het geval is.

[1] Immunization with SARS Coronavirus Vaccines Leads to Pulmonary Immunopathology on Challenge with the SARS Virus (nih.gov)

[2] Antibody-dependent enhancement and SARS-CoV-2 vaccines and therapies – PubMed (nih.gov)

[3] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22536382/

[4] https://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2021/01/12/can-flu-vaccine-increase-covid-risk.aspx?ui=8d383a0f9a3aab5734587a95091effc8d64d1d1ae30be74ea18a2e5dbbde4534&cid_source=dnl&cid_medium=email&cid_content=art2HL&cid=20210112&mid=DM772761&rid=1057408724 https://www.pnas.org/content/117/15/8218

Dat is niet bekend: hiervoor zijn meerdere redenen. Er is niet specifiek gekeken of het vaccin sterfte kon voorkomen. De onderzoeksperiode loopt nog maar enkele maanden. Een overlijden door corona kwam zeer weinig voor. Dat gold zowel voor de proefpersonen die het vaccin kregen als voor hen die een nepvaccin kregen. Daarom kan hierover pas duidelijkheid komen als zeer grote groepen gevaccineerd zijn. Mogelijk zullen we zelfs dat nooit zeker weten.

Tot slot weten we niet goed wat de bijwerkingen van het vaccin zijn, met name niet op de lange termijn. De kans dat het vaccin het risico op overlijden vermindert is hoe dan ook zeer klein.

Dat is niet bekend: hier is in het onderzoek niet naar gekeken. Er is alleen onderzocht of het vaccin de gevaccineerde zelf beschermt. Bovendien is de onderzoeksperiode nog te kort geweest om hierover conclusies te trekken.

Onder meer de volgende groepen mochten niet meedoen in het onderzoek naar het Pfizer-vaccin:

• Personen die al een infectie met het coronavirus hadden doorgemaakt.
• Mensen met een aandoening die het afweersysteem verzwakt, of medicatie gebruiken die voor een zwakke afweer zorgt.
• Mensen met een chronische aandoening die niet stabiel was (dus recent medicijn aanpassing of ziekenhuisopname hadden gehad).
• Vrouwen die zwanger waren, of zwanger wilde worden.

Groepen mensen waarvan er maar weinig meededen aan het onderzoek:

• Mensen met suikerziekte.
• Mensen met longemfyseem (COPD).
• Mensen ouder dan 75 jaar.
• Kinderen onder de 16 jaar.

Dat is niet bekend. Daarom wordt het sterk afgeraden het vaccin te gebruiken als je zwanger bent. Het is ook niet bekend of het vaccin invloed heeft op de vruchtbaarheid.

Dat is onbekend. Het vaccin is nauwelijks getest bij kinderen onder de 16 jaar.

Ja, dat is mogelijk. Pfizer geeft aan niet te weten of er interacties optreden met medicijnen en welke dat zijn. In de komende periode zullen dergelijke bijwerkingen worden bijgehouden; u kunt ze melden bij het Lareb.

Nee, de grootschalige toepassing van deze techniek waarbij genetisch virusmateriaal (zogenaamd mRNA) in uw cellen wordt ingebracht waardoor die tot het produceren van viruseiwitten worden aangezet, is nieuw. En dat is een risico, zo geeft ook minister Hugo de Jonge toe.[1]

[1] Kamerbrief over aankoop COVID-19-vaccins | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl

Het mRNA dat in je cellen komt is een beetje aangepast zodat het niet meteen opgeruimd wordt door het lichaam vanwege de herkenning als ‘afkomstig van een virus’. Het mRNA heeft een beperkte houdbaarheid en wordt uiteindelijk afgebroken. Er is momenteel te weinig bekend over deze techniek en over dit vaccin specifiek om dit precies te kunnen aangeven.

Dit is een inderdaad mogelijkheid die niet uitgesloten kan worden en waarover veel deskundigen bezorgd zijn. Het is iets dat dus nog verder onderzocht moet worden. [1] [2] [3]

[1] https://www.nature.com/articles/s41564-020-00789-5

[2] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12725690/

Immunization with SARS Coronavirus Vaccines Leads to Pulmonary Immunopathology on Challenge with the SARS Virus (nih.gov)

[3]  Antibody-dependent enhancement and SARS-CoV-2 vaccines and therapies – PubMed (nih.gov)

Er zijn geen dierproeven gepubliceerd over dit vaccin. Men is direct begonnen met het testen op mensen. Er zijn de afgelopen jaren veel proeven op dieren gedaan voor vaccins tegen coronavirussen, maar tot nu toe zonder succes. Dit komt onder andere door het optreden van een bepaald fenomeen dat Antibody Dependent Enhancement (ADE) wordt genoemd. Hierbij treedt er na vaccinatie een onvolledige afweerreactie op. Dit zorgt ervoor dat als deze persoon daarna met een coronavirus in aanraking komt, er juist een explosieve afweerreactie kan optreden waar de gevaccineerde persoon ernstig ziek van kan worden en aan zou kunnen overlijden. (zie nogmaals de voetnoten onder de vorige vraag.)

Foetale cellijnen worden vrijwel altijd gebruikt voor het maken van vaccins. Voor het Pfizer-vaccin zijn foetale cellijnen alleen gebruikt in het voorafgaande laboratorium onderzoek, maar worden niet meer gebruikt voor de productie van het vaccin.

Pfizer rapporteerde bijwerkingen bij ongeveer 3% van de mensen die het vaccin kregen. Dit was in de eerste paar dagen na toediening [1] [2] en ging om bijwerkingen waardoor mensen niet meer goed in staat waren hun dagelijkse bezigheden uit te voeren. Bijwerkingen zijn overigens niet altijd ongewenst: sommige bijwerkingen duiden er op dat het immuunsysteem reageert, en dat is op zich uiteraard ook de bedoeling.

De meest voorkomende bijwerkingen zijn: pijn en roodheid ter plaatse van injectie (>80%), moeheid (60%), hoofdpijn (>50%), rillingen (>30%), gewrichtspijn (>20%), koorts (10%). Andere bijwerkingen die gemeld zijn, zijn misselijkheid (1%-10%), opgezette lymfeklieren (0.1% -1%), verlamming van aangezichtszenuw (0.1% – 0.01%) en in enkele gevallen een ernstige allergische reactie. [3] [4]

Omdat het een nieuwe experimentele techniek is die wordt gebruikt, zijn de effecten op langere termijn (langer dan twee maanden) nog niet bekend.

Onderaan dit document vindt u een lijst met verwijzingen naar o.a. het RIVM waar u meer informatie over de al bekende bijwerkingen van het vaccin kunt vinden.

[1] https://www.cdc.gov/vaccines/acip/meetings/downloads/slides-2020-12/slides-12-19/05-COVID-CLARK.pdf

[2] Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccine | FDA

Vaccines and Related Biological Products Advisory Committee December 10, 2020 Meeting Briefing Document- FDA

[3] https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/comirnaty-epar-product-information_nl.pdf

[4] www.cbg-meb.nl/documenten/publicaties/2020/12/21/vaccin-in-het-kort-comirnaty

Door vaccinatie is uw lichaam bekend geworden met een deel van het virus, en zal uw afweersysteem het virus herkennen en in actie komen. Dit kan leiden tot snellere uitschakeling van het virus dan wanneer u nooit met het virus in contact bent geweest, of nooit gevaccineerd bent. Het kan in sommige gevallen ook zo zijn, dat de reactie van uw lichaam op het virus zo heftig is, dat u daar ziek van wordt. Dit is bij eerdere coronavirus vaccins bij proefdieren beschreven [1] (zie vraag hierboven, ADE).

[1] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12725690/

Immunization with SARS Coronavirus Vaccines Leads to Pulmonary Immunopathology on Challenge with the SARS Virus (nih.gov)

Nee, er zijn allereerst twee doses nodig met minimaal drie weken tussenpoos en ook na twee doses bent u niet volledig beschermd. Immers, acht mensen uit de vaccinatie groep raakten toch besmet. Het vaccin is bedoeld voor de SARS-CoV2-variant van 2019, begin 2020. Op dit moment gaan er ook andere varianten van het virus rond. Of het vaccin daartegen beschermt is niet bekend.

Van verschillende virussen is bekend dat ze frequent muteren (veranderen) en dat er dus regelmatig nieuwe vaccins nodig zijn om afweer op te kunnen wekken (zoals bij het griepvirus). https://nieuws.nl/algemeen/20201104/oud-huisarts-dick-bijl-over-de-griepprik-waarom-zou-je-iets-nemen-wat-niet-werkt/

Dat is niet bekend, maar uit onderzoeken tot nu toe lijkt het in ieder geval te gaan om een periode van tenminste twee maanden. De kans is reëel dat dit langer zal zijn.

Als je een infectie met het coronavirus SARS-CoV-2 hebt doorgemaakt, heeft het afweersysteem geleerd sneller op het virus te reageren. Dit vaccin biedt bescherming, maar deze is niet bewezen beter dan die van een natuurlijke infectie. Tot nu toe is bekend dat een doorgemaakte infectie in ieder geval bescherming biedt tot ongeveer acht maanden. [1] [2]

Immuungeheugen na SARS-CoV-2-infectie duurt minstens acht maanden | medischcontact;

[1] Kamerbrief over aankoop COVID-19-vaccins | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl

[2] https://science.sciencemag.org/content/early/2021/01/06/science.abf4063

Het nemen van een vaccin is altijd in de eerste plaats bedoeld om de persoon zelf te beschermen. U doet het dus voor uzelf.

Een bijkomend fenomeen dat kán optreden is groepsimmuniteit. Als voldoende mensen in de bevolking afweer (immuniteit) hebben tegen het virus heeft dit een beschermend effect op de rest van de bevolking. Immuniteit ontstaat door doorgemaakte ziekte door vaccinatie dan wel door vaccinatie bij doorgemaakte ziekte. Dit heeft een beschermend effect op de rest van de bevolking: het virus kan zich dan minder gemakkelijk verspreiden waarmee dan dus ook andere mensen beschermd zijn: dat is de zogeheten groepsimmuniteit.

Op dit moment is echter nog niet bekend of er daadwerkelijk minder overdracht van virus is na vaccinatie, daarvoor is de onderzoeksperiode te kort geweest. Dat moet dus nog worden onderzocht. https://www.youtube.com/watch?v=0cIY3mlCOf0) https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2020/12/08/covid-19-catshuis-briefing-6-dec-2020-vaccinatie-extra

Het is bekend dat 80% van de mensen die een infectie oploopt geen tot milde klachten heeft, 15% ontwikkelt heviger klachten en 5% wordt echt ziek. Minder dan 2% wordt opgenomen in het ziekenhuis. Gelukkig zien we dat de kans op overlijden door een infectie ook afneemt in vergelijking met hoe het in het begin van de epidemie was.[1] Dit komt o.a. omdat we meer weten over de behandeling van deze ziekte. Er zijn recente medicijnen ontdekt die mogelijk goed kunnen helpen vanaf het ontstaan van de klachten. Deze medicijnen kennen we van de behandeling van andere ziektes en daar is dus al veel ervaring mee. [2] [3]

[1] ‘Kans te overlijden in ziekenhuis aan corona gehalveerd’ – Skipr

[2] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33065103/

[3] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33234158/

Ja. Er zijn meerdere vaccins tegen het coronavirus in ontwikkeling. Het vaccin van Moderna is recent ook goedgekeurd voor gebruik in Nederland. Dit is net als het Pfizer-vaccin een mRNA-vaccin. Daarnaast is er het vaccin van AstraZeneca dat naar verwachting medio januari wordt gekeurd voor gebruik. Dit zijn de vaccins van bedrijven waar Nederland een contract mee heeft afgesloten.

In andere landen wordt gebruik gemaakt van andere vaccins. Hieronder vallen bijvoorbeeld Sinovac en het vaccin van farmaceut GlaxoSmithKline, die werken op basis van zwak-gemaakte virussen. Deze techniek is hetzelfde als die van traditionele vaccins die we al langere tijd in Nederland gebruiken tegen bijvoorbeeld de mazelen.

Het RIVM houdt de gegevens bij van de personen die zijn gevaccineerd samen met het productnummer van het vaccin. Hierdoor is achteraf terug te halen wie precies welk vaccin heeft gekregen, mochten er problemen optreden.

In het privacystatement van het RIVM[1] staan de rechten van de mensen die zich willen laten vaccineren benoemd, zoals:

• het doel van de registratie,
• hoe en hoe lang geregistreerd wordt,
• wie bij deze gegevens kan,
• recht op inzage, aanpassen en verwijderen van je persoonsgegevens en hoe je daartoe een verzoek kunt indienen.

[1] ww.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-vaccinatie/vraag-en-antwoord/vragen-over-registratie-en-persoonsgegevens-coronavaccinatie

De stichting Artsen Covid Collectief staat niet achter de strategie om de gehele bevolking te vaccineren. Het betreft een experimenteel middel waarover nog te weinig gegevens bekend zijn over de effectiviteit, de bijwerkingen en de lange-termijn-gevolgen. Het is niet gezegd dat een vaccin effectiever is dan het doormaken van een besmetting met het virus op een natuurlijke manier. Daarnaast ondervindt een zeer grote groep mensen geen ernstige ziektelast van een infectie, en is er bij hen geen noodzaak tot vaccinatie.

• https://www.nhg.org/actueel/nieuws/biontechpfizer-vaccin-relevante-informatie-voor-huisartsen
• https://www.rivm.nl/documenten/uitvoeringsrichtlijn-covid-19-vaccinatie
•https://www.gezondheidsraad.nl/binaries/gezondheidsraad/documenten/adviezen/2020/12/24/covid-19-vaccinatie-biontech-pfizer/Advies-COVID-19-vaccinatie-BioNTech-Pfizer.pdf
• https://www.ema.europa.eu/en/human-regulatory/overview/advanced-therapy-medicinal-products-overview