‘Boosteren’ is het vaccin uit 2019 opnieuw toedienen, omdat het vaccin uit 2019 niet meer werkt. Bij hoeveel mensen zullen de komende weken de twijfels toeslaan? En hoeveel daarvan zullen daadwerkelijk hun derde prik weigeren? Of zullen ze pas afhaken bij de vierde of vijfde prik? Als we afgaan op de situatie in Israël is de vaccinatie-vermoeidheid aanzienlijk. We zitten dicht tegen een omslagpunt aan.
Stel je voor: je auto is toe aan nieuwe banden. De verkoper prijst een nieuw type band aan, dat net voor het eerst op de markt is verschenen. Je twijfelt, maar hij belooft je dat ze jaren meegaan, misschien wel de rest van je leven. Na een half jaar blijken ze versleten. Wat doe je?
Antwoord: je laat precies dezelfde banden onder je auto zetten, ook al zegt de verkoper er deze keer bij dat ze maar tien weken meegaan. Die set nieuwe banden is een oppepper, zegt hij, waarmee je weer even de weg op kan. Maar voor de zekerheid kan je beter de auto in de garage laten staan. Oh ja, mocht je toch de weg op gaan en door een klapband in de berm belanden, dan is de rekening voor jou.
Vaccin gericht op een virus dat er niet meer is
Boosters. Het gaat voor de regering nog ingewikkeld worden om deze aan de man te brengen, want laten we eerlijk zijn: het verhaal rammelt. Jaap van Dissel, hoofd verkoop van het coronabeleid, zei in een interview met de NOS letterlijk: “In feite is de immuniteit van dit vaccin prima, maar het is gericht op een virus dat er niet meer is.” Hij geeft ruiterlijk toe dat hij de bevolking wil inenten tegen een virusvariant die niet meer rondgaat. De studies waar hij zich op baseert lieten wel een toename van de antistoffen zien na een boosterprik, waarbij ook bescherming ontstond tegen besmetting met de dan heersende deltavariant. Die bescherming bleek echter van korte duur. Volgens een GGD-woordvoerder geeft een booster slechts tien weken bescherming. Voor kwetsbare mensen of ouderen kan dat voldoende overtuigend zijn, als zij bereid zijn de mogelijke bijwerkingen op de koop toe te nemen. Voor de niet-kwetsbare groep blijft een boosterprik nemen onzinnig. Hoeveel van deze groep gaan dat ook inzien en daar gevolg aan geven?
Onder de veertig jaar twijfelt een kwart
De gedragsunit van het RIVM bestaat uit gedragswetenschappers en communicatie-experts van het RIVM, aangevuld met vijfenveertig ingehuurde deskundigen, veelal hoogleraren psychologie. Deze experts op het gebied van gedragsbeïnvloeding zijn al twee jaar lang bezig om de vaccinatiebereidheid onder de bevolking te vergroten. Zij hebben onderzoek gedaan naar de bereidheid van de mensen die minstens één prik hebben gehaald om een boosterprik te halen. Onder de veertig jaar twijfelt volgens hun onderzoek een kwart van de ondervraagden en ongeveer 5% zegt de booster te zullen weigeren. Boven de veertig zou het percentage twijfelaars en weigeraars veel lager liggen.
Israël is in dit opzicht een interessant land omdat het met haar coronabeleid ongeveer drieënhalve maand op ons voor loopt. De regering heeft een speciale overeenkomst gesloten met Pfizer, waarbij in ruil voor goedkope vaccins het land als proeftuin dient. Voor de Israëlische bevolking is alleen het Pfizervaccin beschikbaar, de Palestijnen die in Israël willen werken krijgen het Modernavaccin. De strengheid van de maatregelen verschilt door de tijd maar is op dit moment goed vergelijkbaar met ons land. Israel biedt de bevolking al vanaf 30 juli boostervaccins aan. Hoe was daar de bereidheid om de boosterprik te nemen?
In Israël ontstaan zorgen over boosterweigeraars
Volgens een recent artikel in The Times of Israël weigert onder de 40 jaar ongeveer 15% van de gevaccineerden de boosters (lichtgroene deel). Boven de 40 jaar schommelt de groep weigeraars rond de 7%. In totaal is op dit moment 39% van de twintigers niet volledig gevaccineerd. Een aanzienlijk deel van de jonge mensen is dus bereid om grote maatschappelijke beperkingen te verdragen, terwijl hun regering nog strengere maatregelen belooft.
Drie prikken in 2022?
Bij de Nederlandse regering heerst dezelfde ongezonde controle- en vaccinatiedrift. Hugo de Jonge heeft al 46.350.000 coronavaccins besteld voor vier volgende prikrondes (een drietal in 2022 en tenminste een in 2023). In januari wordt waarschijnlijk nog een extra bestelling gedaan, schrijft hij in de laatste Kamerbrief. Het vaccinbudget was alvast met 120 miljoen euro verhoogd.
Als de Israëlische percentages weigeraars in Nederland hetzelfde gaan uitvallen, zou het coronabeleid fors aan momentum verliezen. Volgens Bob de Wit, hoogleraar strategisch leiderschap, kan een sociale omwenteling plaatsvinden als ruwweg 25% van de burgerbevolking zich verenigt in een counter-movement. We zouden wel eens dichter bij een omslagpunt kunnen zitten dan we voor mogelijk houden. Niet langs de weg van het parlement, niet langs de weg van de rechter, maar simpelweg door burgers die gezamenlijk “nee” zeggen tegen een onzinnig coronabeleid van massale vaccinatie en het afnemen van vrijheden.