Tijdens de coronapandemie werden veel meer doden toegeschreven aan covid-19 dan wanneer het CBS de tot dan toe gebruikelijke doodsoorzaken-registratie zou hebben toegepast.
Dat schrijft oud-huisarts en publicist Michael Smulders in Medisch Contact (1).
Waar bij voorgaande golven van sterfte door epidemieën, zoals tijdens de influenza- en norovirusepidemie van 2014, de virusinfectie vaak door het CBS werd gezien als het fatale laatste zetje bij een zwakkere, oudere patiënt met onderliggende ziektes, werd dit tijdens de coronapandemie niet zo bekeken. Doorgaans werd niet de onderliggende ziekte, zoals kanker, als doodsoorzaak geregistreerd, maar bij voorkeur covid-19. Zodoende nam niet alleen het aantal officiële covid-19-doden toe, ook nam het aantal doden door andere ongerelateerde doodsoorzaken af.
Dit was rechtstreeks het gevolg van een richtlijn in april 2020 van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die voorschreef hoe sterfte aan covid-19 moest worden geregistreerd.
“With reference to section 4.2.3 of volume 2 of ICD-10, the purpose of mortality classification (coding) is to produce the most useful cause of death statistics possible. Thus, whether a sequence is listed as ‘rejected’ or ‘accepted’ may reflect interests of importance for public health rather than what is acceptable from a purely medical point of view. Therefore, always apply these instructions, whether they can be considered medically correct or not.”
Hiermee wordt expliciet uitgenodigd om een medisch niet correcte doodsoorzaak te registreren in het belang van de volksgezondheid, in plaats van af te gaan op een correct medisch oordeel.
En iets verder:
“A manual plausibility check is recommended for certificates where COVID-19 is reported, in particular for certificates where COVID-19 was reported but not selected as the underlying cause of death for statistical tabulation.”
Hiermee wordt expliciet uitgenodigd om handmatig na te gaan of covid-19 als hoofdoorzaak voor overlijden kan worden opgegeven, in het geval dat deze op een andere manier was vermeld.
Door deze WHO-richtlijnen, die nauwgezet door het CBS werden uitgedragen en door schouwende artsen werden uitgevoerd, is een inflatie aan coronadoden ontstaan. Schouwende artsen, die uiteindelijk de doodsoorzaak moeten noteren, waren door de nadruk op covid-19 in onzekere tijden wellicht eerder geneigd de veilige oplossing van “covid-19” als doodsoorzaak te kiezen.
De hoge coronasterftecijfers werden in de communicatie en het regeringsbeleid ingezet als rechtvaardiging voor verregaande maatregelen, zoals lockdowns, schoolsluitingen, avondklok, en de dwang en drang die de vaccinatiecampagne daarna karakteriseerden.
In een reactie op de analyse van Smulders schrijft het CBS in Medisch Contact dat het CBS niet de “spelregels” heeft veranderd, maar slechts de WHO-regels heeft gevolgd. Omdat covid-19 een geheel nieuwe doodsoorzaak was, was handmatig beoordelen aanvankelijk onvermijdelijk. Ook geeft het CBS aan dat covid-19 als doodsoorzaak niet te vergelijken is met influenza of norovirus en dat met een discussie over sterfte “aan of met” corona het werkelijke covid-19-dodental wordt gebagatelliseerd.
Smulders schrijft in een reactie hierop dat het CBS voorbijgaat aan zijn analyse:
Bij eerdere oversterfte veroorzakende epidemieën zag je een toename van een aantal doodsoorzaken, terwijl de doodsoorzaak van de verwekker slechts enigszins zichtbaar werd; maar in de afgelopen jaren komt covid-19 prominent in beeld terwijl een aantal doodsoorzaken tegen de trend in juist dalen.
Wat betreft de “met of aan corona”-discussie heeft het CBS volgens Smulders een bepalende rol gehad in de totstandkoming van de Nederlandse coronasterftecijfers, door de registratie van covid-19 als doodsoorzaak te ondersteunen met een zeer expliciete handleiding.
Gezien de essentiële rol die de coronasterftecijfers hebben gespeeld bij de onderbouwing van de ingrijpende overheidsmaatregelen tijdens de coronaperiode, roept het Artsen Collectief op tot een kritische en onafhankelijke evaluatie van de opmerkelijke manier waarop deze tot stand zijn gekomen.
Referentie