Thomas Bollen ging op het online platform Nieuwe Wereld TV in gesprek met Eline van den Broek, PhD, gezondheidseconoom, epidemioloog en biostatisticus over de wetenschappelijkheid van het gevoerde coronabeleid.
Op basis van decennialange ervaring in politiek en wetenschap legt Eline van den Broek-Altenburg duidelijk uit hoe de vermenging van overheidsbeleid en (semi-)wetenschap plaatsvindt en dat met name de vermenging van waarden en meningen en wetenschappelijke analyses onjuist is.
Meningen van gezaghebbende personen worden gepresenteerd als wetenschappelijke feiten, waardoor politiek en wetenschap niet meer zuiver zijn.
Van den Broek is verbonden aan de universiteit van Vermont (USA) en houdt zich als wetenschapper bezig met gedragseconomische vraagstukken in de gezondheidszorg. Zij kijkt onder meer naar welke data nodig zijn om wetenschappelijke vragen te kunnen beantwoorden. Zij maakt data-analyses en adviseert het management van ziekenhuizen over welke gegevens nodig zijn voor bijvoorbeeld het in kaart brengen van kosten en effecten van (nieuwe) behandelingen.
Vanuit die rol kijkt zij naar de kosten-batenafwegingen die gemaakt worden in het coronabeleid en zij zag al snel dat deze niet in lijn zijn met hoe deze afwegingen normaal gesproken worden gemaakt.
Wetenschap in tijden van corona
Bij de door de politiek genomen beleidsbesluiten over wat wel en niet te doen, is vaak verwezen naar wetenschappelijke feiten en kennis. Volgens Eline is er vanaf het begin van Covid-19 een systematisch tekort aan het soort data die nodig is om de juiste conclusies te kunnen trekken uit gedane studies. En wat er is, is vaak onvolledig. Eén simpel en cruciaal bijvoorbeeld: Het is helemaal niet duidelijk hoeveel mensen in totaal corona hebben gehad.
“Wetenschappelijk kennis is om te informeren en niet om te gebruiken als omgekeerde bewijslast”.
Eline concludeert dat er wetenschappelijke informatie gezocht wordt bij beleid dat van tevoren al is vastgesteld. Volgens haar gebeurt dat via het zogenaamde cherry picking. “Er is al bepaald welk beleid gevoerd gaat worden en vervolgens wordt er verwezen naar een studie met beschikbare wetenschappelijke informatie die de beslissing rechtvaardigt. Maar vele studies staan ter discussie en leiden weer tot vervolgstudies en nieuwe inzichten.”
Na ruim anderhalf jaar het coronadebat te hebben gevolgd, vraagt Van den Broek zich sowieso af welke rol de wetenschap speelt in de beleidsvorming. “Aangezien er per land verschillen zijn in het gevoerde beleid, lijkt het er sterk op dat deze niet zijn gebaseerd op wetenschappelijke bewijzen, aangezien de wetenschap wereldwijd vaak met dezelfde conclusies komt”.
Vanuit de gezondheidseconomie kaart Van den Broek ook nog vele aspecten aan en ziet bijvoorbeeld dat geheel andere kostenafwegingen worden gemaakt dan normaal. Wanneer de politiek verwijst naar wetenschappelijk onderbouwde informatie wordt er verwezen naar statistieken of grafieken. De onderliggende brondata daarvan worden daarbij niet gepubliceerd. In Amerika gebeurt dit wel, waardoor onafhankelijk onderzoek mogelijk is.
Transparantie
Als wetenschapper die haar carrière begon in de politiek geeft zij haar visie op ondermeer:
wetenschappelijke onafhankelijkheid, transparantie, de wereldwijde aanpak, de afwezigheid van pluriformiteit in het OMT, strategische aanpak t.a.v. de toekomst. En ook over de rol van het RIVM richting de Rijksoverheid als onderdeel van diezelfde overheid. Het verwateren van waarden en wetenschaptwijfel (#TransparanteWetenschap, #PluriformeWetenschap). Het hele interview is hier te zien.
De Nieuwe Wereld TV is een platform dat mensen uit verschillende disciplines bij elkaar brengt om na te denken over grote veranderingen die op komst zijn door een combinatie van snelle technologische ontwikkelingen en globalisering. Het is een initiatief van journalist Paul van Liempt, filosoof Ad Verbrugge en David van Overbeek De Nieuwe Wereld TV wordt gemaakt in samenwerking met Centrum Ethos aan de VU en Filosofische School Nederland.