De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) maakt veel werk van het aanpakken van artsen die niet in de pas lopen met het officiële coronabeleid. De afgelopen maanden kregen ongeveer vijftig artsen een “corrigerende brief”, soms vergezeld van een dreigende sanctie. Ook huisarts Henk de Vos ontving een brief van de inspecteur, nadat hij informatie naar ouders had gemaild over de vaccinatie van hun 12 tot 17-jarige kinderen. De Inspectie vond dat zijn mail “verwarrende informatie” bevatte en “intimiderend van karakter” zou zijn. Lees hier zijn persoonlijke verhaal.
“Al snel voelde de covid crisis niet meer als een echte crisis. Dan bedoel ik, door een medische bril bekeken. In onze praktijk hadden enkele patiënten een corona-infectie gehad, die bij sommigen ernstig verliep. Maar om na de piek van maart-april vorig jaar nog te spreken van een epidemie onder de bevolking? Ik had daar mijn twijfels over. Er waren wel veel grote woorden van onze regering en een deel van de bevolking leefde duidelijk in angst. Het was wel crisis, maar dan van een andere orde.
Toen kwamen de vaccins, gebaseerd op een experimentele techniek. Dat de toelatingsprocedures achter deze vaccins op geen enkele manier voldeden aan de gebruikelijke standaarden deed er blijkbaar niet toe. Het vaccin was immers “onze enige uitweg uit deze crisis.” Ik zag de focus op die vaccins steeds verder vernauwen, over andere oplossingen ging het niet meer. Ook leek het wel alsof er geen andere ziekte bestond dan corona, terwijl mijn spreekuur een heel ander verhaal vertelde. Deze ontwikkelingen zag ik met lede ogen aan.
Toen kwam het moment dat de regering besloot om de 12 tot 17-jarigen te vaccineren. Dat was voor mij het breekpunt. Er was voor deze kinderen zelf totaal geen positief effect te verwachten, alleen het vaccinatiepercentage zou wat verder worden opgekrikt. Maar een hoge vaccinatiegraad zegt niet zoveel als een virus zich snel aanpast en een dierlijk reservoir heeft. Ik nam het besluit om mij kritischer op te stellen. In mijn systeem zocht ik de emailadressen op van alle ouders met kinderen in de leeftijd van 12 tot 17 jaar en stuurde hen per email de onderstaande tekst:
“Binnenkort ontvangt u voor uw kind een uitnodiging voor een vaccinatie. De minister heeft bekend gemaakt dat alle jongeren tussen de 12 en 17 jaar een oproep zullen krijgen voor een prik tegen het coronavirus. Onze mening is dat dit geen goed idee is. Ten eerste omdat het onvoldoende onderzocht is bij jongeren, ten tweede omdat het argument dat de jongeren zo een “schild” zouden vormen voor ouderen niet alleen ethisch uiterst discutabel is, maar ook nog eens onjuist. Het vaccin geeft geen bescherming tegen infectie, het geeft alleen bescherming tegen ernstige verschijnselen. Mensen die gevaccineerd zijn kunnen dus net zo goed nog geïnfecteerd raken met het coronavirus en dit dus ook verspreiden. Ten derde worden jongeren in het algemeen nauwelijks ziek van het virus en is het virus voor hen dus geen groot risico.
Verder is de uitspraak van de minister dat hij absoluut zeker is dat er geen bijwerkingen van de vaccins op lange termijn zijn wel erg prematuur; het gaat hier over een vaccin dat minder dan anderhalf jaar op grote schaal gebruikt wordt. Bijwerkingen op langere termijn manifesteren zich soms pas na 5 tot 10 jaar. Die kunnen dus nu nog niet bekend zijn.
Hieronder een link, waar u meer informatie kunt vinden over het vaccineren van jongeren. Deze website is gemaakt door een groep kritische artsen. Zij baseren zich op wetenschappelijke gegevens of stellen het ontbreken daarvan aan de kaak.
Artikel kinderen, jongeren en hun perspectief >
Uiteraard moet iedereen zijn of haar eigen afwegingen maken en zelf een besluit nemen. Het leek me goed deze informatie met u te delen, de uiteindelijke beslissing is aan u.”
Al snel ontving ik meerdere positieve reacties van ouders. Zij voelden zich bevestigd in hun twijfels en waren blij dat hun huisarts er net zo over dacht. Op mijn spreekuur hoorde ik ook veel steunbetuigingen. Ik ontving slechts één negatieve reactie. Deze ouder stelde dat hij niet om mijn informatie had gevraagd. Hij vond dat ik als arts wat meer aan fact-checking moest doen. Ook schreef hij dat ik mij niet aan mijn artseneed had gehouden. In mijn antwoord heb ik excuses gemaakt voor het ongevraagd toezenden van informatie en zegde toe om hem van de mailinglist te halen. Maar ik schreef ook dat ik de mail aan de ouders had gestuurd, juist omdat ik mijn artseneed uiterst serieus neem. En om misverstanden te voorkomen, ik ben geen tegenstander van vaccineren. Als we hiermee kwetsbare mensen kunnen beschermen sta ik daar geheel achter.
Twee maanden later lag er ineens een brief van de Inspectie op de deurmat. Zij hadden een melding gehad dat ik een brief had gestuurd aan ouders van 12 tot 17-jarigen, waarin ik onjuiste informatie had verspreid, met een verwijzing naar het Artsencollectief. Mijn mail zou verwarrende informatie bevatten en zou intimiderend van karakter zijn. Het sturen van deze mail zou niet overeenkomstig zijn met wat van een huisarts wordt verwacht en niet overeenkomstig zijn met de normen, standaarden en attitude van de beroepsgroep. Verder schreef de inspecteur deze melding in hun registratiesysteem te hebben opgenomen.
Hoewel ik rekening had gehouden met de mogelijkheid dat er een reactie zou komen was dit toch een onaangename verrassing. Ik voelde eerst alleen maar boosheid. De brief lijkt op het eerste gezicht duidelijk, maar bij nadere beschouwing gaat het slechts om een aantal algemene uitspraken. Op de inhoud van mijn mail ging de inspecteur bijvoorbeeld helemaal niet in, terwijl het daar toch om te doen was. Welke uitspraak was onjuist in hun ogen? Waar zit de verwarring, en hoezo intimidatie? Waarom wordt er een dossier van mij bijgehouden? Na een paar dagen was de boosheid voldoende gezakt om een antwoord aan de Inspectie te sturen. Ik heb voor nu alleen verhelderende vragen gesteld.
Inmiddels is het duidelijk dat ik niet de enige was. De Inspectie heeft ongeveer vijftig artsen een vergelijkbare brief gestuurd, soms met het dreigement om een sanctie op te leggen. Een sanctie kan bestaan uit een boete of zelfs het schrappen van je BIG-registratie. Dan zou ik nooit meer mijn beroep als huisarts mogen uitoefenen.
In Nederland is de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd aangesteld om de kwaliteit van onze gezondheidszorg te bewaken. Bij mijn weten heeft zij zich nog niet eerder zo intensief bemoeid met iets als patiëntenvoorlichting. Het op grote schaal aanschrijven van kritische artsen en dreigen met sancties, zonder inhoudelijke argumenten, is volgens mij ook voor het eerst. Het feit dat de Inspectie daarna zo’n ronkend persbericht uitstuurt over hun vijftig corrigerende brieven geeft mij te denken. Het lijkt er op dat zij een signaal willen zenden naar andere artsen. Het is maar de vraag hoe dit de kwaliteit van de gezondheidszorg zou moeten bevorderen.
Op dit moment wacht ik nog op een antwoord. Waar ik me zorgen om maak is dat de Inspectie zich slechts eenzijdig laat informeren. Voor zover mij bekend heeft de Inspectie nog nooit een poging gedaan een gesprek aan te gaan met één van de kritische artsen. Met mij in ieder geval niet, terwijl ik daar wel open voor sta. Ga het gesprek aan, mijn zorgen over het vaccineren van kinderen zijn reëel en ik kan dat onderbouwen.”
Henk de Vos, huisarts
Collega De Vos heeft zich aangesloten bij het Artsen Collectief. Andere artsen die een brief ontvingen van de IGJ worden uitgenodigd om contact met ons op te nemen voor ondersteuning door collega artsen.