Dit stelt dr.ir. Carla Peeters, immunoloog en jaren werkzaam bij het RIVM, in een opiniestuk in HP/DeTijd (5/11/21). Het opnieuw invoeren van de mondkapjesplicht en het handhaven van de coronapas bieden dan ook geen stabiele oplossing voor het in toom houden van het aantal coronabesmettingen.
Het vertrouwen in de politiek is mede door het inconsistente en onbegrijpelijke coronabeleid tot een dieptepunt gedaald, blijkt uit recent onderzoek van de Erasmus Universiteit. De herinvoering van de mondkapjesplicht op 6 november is daar een voorbeeld van. OMT-lid Marc Bonten zei op 25 juni jl. in De Volkskrant dat wetenschappelijk bewijs dat de mondkapjes helpen om besmetting te voorkomen wiebelig is. Mede onder druk van de publieke opinie kwam de plicht er toch.
De logica achter het coronapasbeleid ontbreekt ook volkomen. Jaap van Dissel rapporteerde op 3 november in de Tweede Kamer dat de vaccins steeds minder beschermen tegen infecties: die is van 75% teruggelopen naar 50%. Virusoverdracht door gevaccineerden is volgens zijn briefing ook mogelijk. Wel beschermt het vaccin nog 93% tegen ziekenhuisopname.
Vanaf augustus liep het percentage positief getesten onder de gevaccineerden elke maand op. In oktober was dat 44%. Mensen met een coronapas kunnen ondanks een positieve test toch het groene vinkje behouden. Van de burger wordt verwacht dat zij de verantwoordelijkheid nemen om bij een positieve test in quarantaine te gaan. Die morele plicht geldt nu echter alleen voor de gevaccineerden, en niet voor de ongevaccineerden die worden gecontoleerd. Daaronder ook mensen die langer dan zes maanden geleden een natuurlijke infectie doormaakten, maar toen niet bij de GGD getest zijn.
Er zijn gevaccineerden die onvoldoende op het vaccin reageren of bij wie de immuniteit is afgenomen.
Het aantonen van antistoffen om mee te kunnen doen in de maatschappij wordt niet geaccepteerd, omdat niet alle testen valide zijn en niet bekend is hoe lang geleden iemand een infectie heeft doorlopen, en hoeveel antistoffen nodig zijn voor bescherming.
Het werkelijke probleem wordt echter niet benoemd: het grote tekort aan zorgpersoneel. Meer dan 27.000 zorgmedewerkers hebben de zorg de afgelopen anderhalf jaar verlaten. Wat de reden is van deze leegloop wordt niet duidelijk gemaakt door minister De Jonge. Uit onderzoek blijkt dat het aantal zorgprofessionals jonger dan 45 jaar in een jaar daalde van 45 procent naar 40 procent.
De WHO riep december 2019 de G20-leiders op het perspectief van vrouwen in het zorgverleningsproces van ontwerp tot uitvoering meer ruimte te geven, als voorwaarde voor het kunnen leveren van voldoende goede zorg. Deze cruciale rol dreigt verloren te gaan, waardoor er minder goede zorg geleverd wordt. Ook Nederland gaf gehoor aan deze oproep – in dat licht zijn de bovengenoemde cijfers schrikbarend.
De zorgvraag stijgt al jaren. Dit komt niet alleen door de vergrijzing, maar ook omdat we langer leven, met steeds meer ongezonde jaren. Daarom is het des te opmerkelijker dat er maandenlang een discussie speelde over salarisverhoging voor zorgpersoneel, terwijl het besluit om miljarden uit te geven aan kostbare maatregelen zonder historisch precedent als mondkapjes, een testsamenleving en een lockdown direct werden genomen.
Het afgelopen jaar zijn 200 ic-verpleegkundigen vertrokken, waardoor niet alle beschikbare ic-bedden gebruikt kunnen worden. Moties van Kamerleden voor het uitbreiden van de ic-capaciteit omdat Nederland te veel zorgcapaciteit heeft wegbezuinigd, werden niet aangenomen. Het ziekteverzuim onder zorgmedewerkers steeg van 5% naar 10%, waarvan velen in het langdurig verzuim.
Momenteel zijn in Nederland 279 van de 1048 beschikbare ic-bedden bezet met corona-patiënten. Operaties worden uitgesteld vanwege personeelstekorten, niet vanwege corona-opnames. Opnamestops waren in de jaren voor de pandemie ook al aan de orde tijdens de jaarlijkse griepepidemie, terwijl er toen nog meer zorgpersoneel ter beschikking was.
Een tekort aan zorgpersoneel heeft zijn weerslag op de samenleving. We zitten in een alarmfase, niet alleen nu maar ook op de langere termijn omdat er onvoldoende instroom is van jongeren. De hele zorgketen dreigt vast te lopen.
Iedere burger heeft recht op zorg en betaalt jaarlijks een zorgpremie. Vanwege het tekort aan zorgpersoneel kan een zieke zorgmedewerker toch worden opgeroepen om te komen werken. Opmerkelijk, want ziekenhuizen en verpleeghuizen zijn omgevingen met een hoge infectiedruk, met veel mensen bij elkaar met een verzwakt immuunsysteem.
Managers van de ic-afdelingen roepen de burgers op zich aan de maatregelen te houden en zo het risico op opnames met coronabesmettingen te beperken, om te voorkomen dat de zorgvraag uit de hand loopt. Zes dagen na invoering van de pas worden nieuwe maatregelen geëvalueerd – nu al is bekend dat dan verdere aanscherping kan worden verwacht met betrekking tot plicht voor de coronapas. Er wordt gespeculeerd om deze op het werk in te voeren.
Bestuurders van diverse grote bedrijven gaven aan van hun personeel te verwachten dat zij zich laten vaccineren. Ziekenhuisbestuurders hebben al laten weten hierin niet mee te gaan: niet voor de patiënt en niet voor de medewerkers. Het wél invoeren van de coronapas zou wel eens kunnen leiden tot een nog groter tekort aan zorgpersoneel en het langdurig wegblijven van patiënten, waardoor de bedrijfsvoering voor ziekenhuizen onmogelijk wordt.
Geen enkele organisatie kan effectief en creatief functioneren, wanneer personeel indirect gedwongen wordt zich te laten vaccineren en informatie te geven die de privacy schendt. Laat staan wanneer hun broodwinning in gevaar komt. Angst, verdriet en boosheid worden gevoed. Ongevaccineerden, mensen met overgewicht of mensen die roken krijgen de schuld omdat dit het risico op covid kan verhogen of tot ziekenhuisopname kan leiden. Polarisatie krijgt de overhand. Mensen hebben diverse redenen om zich wel of niet te laten vaccineren. Vaccinatie is altijd een persoonlijke afweging tussen mogelijke bijwerkingen en voordelen.
Minister De Jonge zei onlangs dat we te veel lijden aan het ‘not invented here-syndrome’ en meer zouden mogen doen aan ‘proudly stolen elsewhere.’ Daar ben ik het mee eens. Laten we eens kijken naar bijvoorbeeld de Scandinavische landen, waar de ziekenhuisopnames en de overlijdenscijfers laag zijn. In deze landen is besloten dat de immuniteit door vaccinatie voldoende is en het best aangevuld kan worden met natuurlijke immuniteit van de ongevaccineerden om virusvarianten in toom te houden. Alle maatregelen en de coronapas zijn in deze landen opgeheven.
De verantwoordelijkheid om thuis te blijven wanneer je ziek bent ligt bij iedere burger, gevaccineerd of ongevaccineerd. Mensen met een natuurlijke immuniteit zijn belangrijk voor de bescherming van kwetsbare mensen in ziekenhuizen en verpleeghuizen. Het virus is endemisch geworden: coronavirussen zijn er altijd geweest en zullen er altijd blijven. Een zero-covid-beleid voeren is gevaarlijk en niet haalbaar.
Het doorslaan van de polarisatie leidt tot verlies van weerbaarheid en aanpassingsvermogen, met als resultaat een stijging van ziekte in de samenleving. In samenlevingen met leiderschap dat tijdens de pandemie een high trust-omgeving wist te behouden, zetten burgers vanuit hun eigen verantwoordelijkheid zich in voor het behoud en herstel van een gezonde samenleving. Personeel in high trust-organisaties ervaart minder stress en meer energie en meer betrokkenheid. Daar zou de overheid ook naar moeten streven.
Lees ook ons persbericht mbt invoering van de coronapas: “Maatregelen veroorzaken schijnveiligheid, tweespalt en angst”