Nu onze vrijheid om door de maatschappij te bewegen gekoppeld is aan de druk op de zorg, zijn de rapporten van het RIVM van doorslaggevend belang geworden. Wat precies in die rapporten terecht komt en in welke bewoordingen, bepaalt voor een belangrijk deel welke coronamaatregelen de regering zal invoeren. Naar aanleiding van het laatste rapport meldde de Volkskrant dat de bescherming van de vaccins tegen ziekenhuisopname flink is afgenomen. We hebben het zelf laten narekenen en komen nog lager uit.
Toen Hugo de Jonge op 4 november jl. tweette dat de kans om in het ziekenhuis te belanden 17 keer lager is na de prik, verwees hij rechtstreeks naar het RIVM-rapport van de dag er voor. Het klinkt indrukwekkend, een 17 keer lagere kans op ziekenhuisopname na vaccinatie, maar valt dit cijfer ook na te gaan?
Elke veertien dagen brengt het RIVM verslag uit over de laatste coronacijfers; afgelopen donderdag verscheen hun laatste rapport. De 17 keer lagere kans die Hugo de Jonge noemde, is de zogenaamde vaccineffectiviteit. Dit is de mate waarin het coronavaccin doet wat het moet doen, namelijk een corona-infectie voorkomen. Omdat de coronavaccins niet zo goed bleken te beschermen tegen besmetting, is bij de vaccineffectiviteit de nadruk komen te liggen op het voorkomen van ziekenhuis- en ic-opname.
Wat we in het laatste RIVM-rapport zien is dat het percentage gevaccineerden
in de ziekenhuizen en de ic’s nog steeds omhoog gaat.
Wat we in het laatste RIVM-rapport zien is dat het percentage gevaccineerden in de ziekenhuizen en de ic’s nog steeds omhoog gaat. Deze trend is al zichtbaar vanaf de zomer en gaat nog steeds door. Op dit moment is 47% van de mensen die opgenomen worden vanwege Covid-19 volledig gevaccineerd. Het RIVM geeft ruiterlijk toe dat de immuniteit door de coronavaccins in de loop van de tijd afneemt.
Volgens Serena Frijters, de ‘datajournalist’ van de Volkskrant, is op basis van de laatste cijfers de huidige kans om na vaccinatie in het ziekenhuis terecht te komen 12,5 keer lager. Hoe de Volkskrantjournaliste aan dit getal komt is niet duidelijk; zij vermeldt geen bron of berekening. Als dit getal klopt dan is dat een heel stuk lager dan de eerder geclaimde 17 keer van onze demissionair minister van Volksgezondheid. We hebben de cijferanalisten van het Greenteam laten rekenen en zij komen nog lager uit:
Berekening Greenteam:
- 85% is de huidige vaccinatiegraad onder Nederlandse volwassenen
- 47% van de ziekenhuisopnames met Covid-19 is gevaccineerd (periode november)
- 1% van de ziekenhuisopnames met Covid-19 is deels gevaccineerd
- 52% van de ziekenhuisopnames met Covid-19 is ongevaccineerd
Stel je 10.000 mensen voor die worden besmet. Daarvan zijn 8. 500 gevaccineerd en die leveren 47% van de opnames. De overige 1.500 ongevaccineerden leveren dan 52% van de opnames.
De vaccineffectiviteit uitgedrukt als relatief risico is (8.500/0,47) / (1.500/0,52) = 6,3
Dat wil zeggen dat op dit moment een ongevaccineerd persoon ongeveer zesmaal meer kans heeft om in het ziekenhuis terecht te komen vanwege Covid-19, dan een volledig gevaccineerd persoon.
Niet 17 maar 6,3 vaccineffectiviteit
Deze lagere vaccineffectiviteit is misschien de reden dat demissionair minister Hugo de Jonge geen maat en getal meer vermeldde in zijn tweet over de nieuwste cijfers, omdat hij dan zou moeten toegeven dat de bescherming van de coronavaccins tegen ziekenhuisopname in twee weken tijd hard achteruit is gegaan. Hij hield het bij algemene termen: “Vaccinatie maakt de kans dat je erg ziek wordt heel klein”.
We willen er niet te schoolmeesterachtig over doen, beste Hugo de Jonge, maar waar het om gaat is de trend.
In Nederland is de trend dat de bescherming van de coronavaccins tegen ernstige ziekte in rap tempo afneemt, zoals ook te zien is in verschillende landen om ons heen, zoals in België en het Verenigd Koninkrijk. Een gevolg van de afnemende bescherming gaat zijn dat het onderscheid tussen gevaccineerd en ongevaccineerd langzaam verdwijnt. Is dat een verkeerde ontwikkeling? Daar ziet het niet naar uit. Al dat gepraat over gevaccineerd of ongevaccineerd was altijd al een kunstmatig onderscheid waar vooral verdeeldheid uit voortkwam.
Nog iets belangrijks om te noemen: een verhaal over de opbrengsten mag nooit losstaan van de kosten. Wie aankomende winter een nieuwe CV-ketel koopt zal letten op het rendement, maar ook op de prijs. Zo zou je ook tegen de vaccinatie-efficiëntie moeten aankijken. Een woord als bijwerkingen komt niet voor in het RIVM-rapport, terwijl dat voor veel mensen een pijnlijke realiteit is geworden na de prik.
Onafhankelijke toetsing
Als de RIVM-cijfers kennelijk zo belangrijk zijn voor onze bewegingsvrijheid, zou onafhankelijke toetsing van de brondata moeten plaatsvinden. Zo wordt voor iedereen inzichtelijk hoe een berekening als de vaccineffectiviteit tot stand komt. Ook zouden de RIVM-rapporten overzichten van de bijwerkingen moeten bevatten, zodat de beleidsmakers en het grotere publiek kunnen zien welke prijs de coronavaccins hebben.
Lees ook ‘Mindfuck door het RIVM, de trucs uitgelegd’
Vaccineren van de hele bevolking is niet de oplossing. Er zijn andere oplossingen en wegen mogelijk om uit deze crisis te komen. Vijf onderwerpen voor een open gesprek over een andere aanpak: www.artsencollectief.nl/hoedanwel